Wyznaczanie celów metodą SMART
Ustalanie celów pozwala świadomie zmierzać do wyznaczonego miejsca. Wzmacnia poczucie pewności siebie poprzez konsekwentne działanie. Zwiększa, siłę, poczucie wartości i decyzyjności. Daje poczucie zorientowania i panowania nad własnym życiem. A w konsekwencji pozwala osiągnąć to o czym każdy marzy -sukces. Takie wartości wynikają z ustalania celów, a jak to robić?
SMART – biznesowa metoda ustalania celów
Do ustalania celów często wykorzystywana jest metoda SMART. Ze względu na operacyjny jej charakter najpewniej sprawdza się ona w obszarze biznesowym. Dlaczego? Bo w środowisku tym funkcjonuje bardziej konkretny, zadaniowy i rzeczywisty model działania. Czasami można go nawet porównać z mechanicznym procesem, który technicznie jest zorientowany na osiągnięcie celu. A powszechnie wiadomo, że wielką motywacją skłaniającą ludzi do realizacji celów jest wizja, wartości i marzenia. To one potrafią aktywować w nas szereg emocjonalnych czynników, które mogą być mocnymi stymulatorami.
SMART są to akronimy od słów:
S – Sprecyzowany
M – Mierzalny
A – Atrakcyjny
R – Realny
T – Terminowy
I taki właśnie powinien być cel: sprecyzowany, mierzalny, realny i terminowy. Co w praktyce oznaczają te atrybuty?
Cel sprecyzowany
Cel musi być jasno sprecyzowany, czyli powinien być konkretny. Osoba, która go definiuje powinna wiedzieć co się w nim zawiera.
Rozpatrzmy to na kanwie przykładu bycia szczęśliwym. Tak ogólne sformułowanie celu jest dla naszego mózgu niejasnym komunikatem. Nasza podświadomość nie wie jak ten cel zinterpretować.
Inaczej będzie w sytuacji, kiedy…
Ogólny cel bycia szczęśliwym zdefiniujemy jedną z poniższych koncepcji.
– „W przeciągu dwóch tygodni napiszę artykuł nt „ Jak być asertywnym w pracy”
– „Za rok otrzymam kierownicze stanowisko w firmie „X””
– „Schudnę 10 kg w przeciągu 3 miesięcy”
– „W roku 2020 zarobię 250 tys zł w ramach swojej działalności gospodarczej”
Sugestia 1:
Kiedy formułujesz cele to unikaj stosowania w nich słów: muszę, powinienem.
To są nakazy, których nikt z nas nie lubi. Szczególnie nasz mózg będzie świadomie lub nieświadomie odrzucać chęć realizacji tak ustalonego celu.
„Muszę zmienić pracę” – Czy tak sformułowany cel jest dla Ciebie motywacją do działania?
Takie słowa jak: Spróbuję, być może się uda nie napawają optymizmem do działania. Bo gdy cel będzie brzmieć: „Spróbuję nauczyć się języka angielskiego” lub „Być może spróbuję nauczyć się języka angielskiego”, to jego forma poddaje już wątpliwość w zakresie jego realizacji. Z drugiej zaś strony nie nakłada mocnego akcentu motywacji do działania. Sformułowanie celu jako niedokonany ma mniejszą szansę na sukces.
Rada:
Cel formułuj w I osobie liczby pojedynczej. Masz tę możliwość korzystania z tej formy to wykorzystaj to. Dlaczego to jest ważne?
Nasz mózg otrzymuje klarowny komunikat, że cel dotyczy Twojej osoby. Zapewne ten fakt jest dla Ciebie oczywisty, uwierz jednak, że dla naszej podświadomości już niekoniecznie. Ona musi otrzymać bardzo precyzyjnie zdefiniowany cel, aby móc go dobrze realizować.
Np. „Ja awansuję w przeciągu roku na kierownicze stanowisko, w firmie „Y”
„Ja nauczę się kreatywnej sztuki prezentacji, dzięki szkoleniu, na które się zapisałam”
Cel mierzalny
Cel musi być mierzalny. W praktyce oznacza to, aby móc określić efekt jego realizacji. Do tego posłużą różne parametry w postaci cyfr, dat itp. Czyli cel „Chcę być bogaty” nie będzie mierzalny ponieważ brakuje tutaj sprecyzowanego czynnika, który będzie mógł zweryfikować kwestię „bycia bogatym”.
Konkretne sprecyzowanie celu wraz z określeniem jego miary, pozwoli na koniec procesu zweryfikować czy został on osiągnięty.
Przykłady mierzalnych celów:
„Zarabiam 2 mln rocznie i jestem bogaty”
„W tym miesiącu wykonuję stronę internetową”
„W lipcu tego roku jadę w podróż na Filipiny”
Cel atrakcyjny
Najlepiej kiedy cel jest atrakcyjny, czyli taki, który będzie dla Ciebie inspiracją, aby go zrealizować. Bo wtedy kiedy aktywujesz swoje emocje, wówczas pobudzisz motywację do realizacji celu. Z wielką atencją i radością będziesz dążyć do jego osiągnięcia.
Aby zwiększyć chęć do działania warto stawiać sobie coraz to bardziej ambitne cele. Radość z osiągnięcia małego celu może aktywować wiarę w naszą sprawczość, mądrość i zaradność. Warto więc pójść krok dalej i wyznaczać sobie coraz to większe cele.
Przykłady:
Jeśli Twoim pierwszym celem był awans na stanowisko kierownicze, teraz ambitnie możesz dążyć do uzyskania posady dyrektora w Twojej firmie.
Jeśli ukończyłeś kurs z języka angielskiego na poziomie A2 jest to doskonały punkt wyjścia do realizacji kolejnych celów, czyli realizacji następnych poziomów nauki języka (A2. B1, B2, C1 itp.)
Zrealizowałeś swoje marzenie i nurkowałeś z rekinem rafowym? Teraz możesz postawić sobie kolejne wyzwanie i wyruszyć na spotkanie z tymi większymi np. tygrysimi.
Atrakcyjny cel jest pozytywnie sformułowany
Cel musi być pozytywny, aby chciało się go realizować. Wówczas kiedy będzie optymistycznie określony to zasoby i motywacja będą większe. Dobre zdefiniowane celu wpływa na energię, która potrzebna jest do jego realizacji.
Tak określaj cele:
„W tym roku chcę skończyć moją książkę”
„Chcę być asertywna i mówić co myślę”
„Napiszę doktorat do końca roku”
Tak nie określaj celów:
„Nie chcę spóźnić się z napisaniem książki”
„Nie chcę mieć problemu z asertywnością’
„Nie chcę się spóźnić z napisaniem doktoratu, na który mam czas do końca roku”.
Uwaga:
Zawsze mów sobie to, czego chcesz, a nie czego nie chcesz. Wiesz, że mózg, nie posiada naturalnej skłonności do zaprzeczania? Wiec, aby czemuś zaprzeczyć najpierw musi sobie tę sytuację wyobrazić. Czyli jeśli mówisz sobie, że nie chcesz mieć problemów z asertywnością to automatycznie uświadamiasz sobie, że masz z tym problem itp.
Rada:
Wskazane jest takie formułowanie celu jakby był już on osiągnięty. Czyli określamy go w czasie teraźniejszym. Dlaczego to jest ważne? Stosując wizję utożsamiamy się z naszym celem tak jakby został on zrealizowany. W naszej wyobraźni jesteśmy już tymi osobami z przyszłości. Wówczas aktywuje się w nas plejada pozytywnych emocji, które będą naszymi sprzymierzeńcami w drodze do mety, na której czeka nasz cel.
Przykład:
Jeśli chcesz zarabiać od przyszłego roku 10 tys zł miesięcznie. Określ cel tak jakbyś już to miał, czyli: „Zarabiam miesięcznie 10 tys zł.
Jeśli zimą chcesz wyjechać w Alpy i jeździć na nartach, powiedz „Jeżdżę w Alpach na nartach”.
Cel realny
Wg metody SMART cel powinien być realny, co wg mnie jest subiektywnym spojrzeniem na tę kwestię. Bo to co dla niektórych jest do osiągnięcia, dla innych absolutnie będzie nierealne. Stąd interpretacja słowa „Realny” może podlegać ciekawej dyskusji.
SMART jest biznesową metodą ustalania celów. Ze względu na operacyjny jej charakter często sprawdza się ona w obszarze biznesowym. Dlaczego? Bo w środowisku tym funkcjonuje bardziej konkretny, zadaniowy i rzeczywisty model działania. Czasami można go nawet porównać z mechanicznym procesem, który technicznie jest zorientowany na osiągnięcie celu. A powszechnie wiadomo, że wielką motywacją skłaniającą ludzi do realizacji celów jest wizja, wartości i marzenia. To one potrafią aktywować w nas szereg emocjonalnych czynników, które mogą być mocnymi stymulatorami.
W ustalaniu celów w sferze prywatnej to słowo nabiera innego szczególnego znaczenia. Dlaczego? Bo cel, który może wyglądać na nierealny później może okazać się całkiem możliwy do realizacji. Dlaczego tak się dzieje? Znasz zapewne takie powiedzenie: „Wiara przenosi góry”. Idąc myślą tej optymistycznej metafory powszechnie wiadomo, że jeśli nam na czymś zależy wówczas znajdziemy drogę, aby to osiągnąć. I przede wszystkim wizualizacja naszych celów potrafi aktywować w nas silną motywację do działania.
Cel terminowy
Już wiemy, że cel musi być sprecyzowany, mierzalny, atrakcyjny, realny i jeszcze powinien być terminowy. Oznacza, to że planowaniu harmonogramu działań należy uwzględnić termin osiągnięcia celu i tego respektować.
Określenie terminu realizacji celu jest pewnym zobowiązaniem, deklaracją, której się podjęliśmy. Stanowi motywację do działania. Czas ten ma być ostatecznym uwieńczeniem naszego sukcesu.
Określanie celu bez terminu jego realizacji jest jak jazda po nowym mieście bez mapy. Można kręcić się w kółko po tych samych ulicach jednocześnie nie trafiając do wyznaczonego celu. Termin wykonania celu jest takim ostatnim przystankiem sukcesu. Jeśli uda nam się osiągnąć cel w wyznaczonym terminie zapewne wpłynie to pozytywnie na nasze emocje i poczucie wartości. Bo wtedy:
– czujemy radość i dumę
– mamy do siebie zaufanie
– czujemy się zwycięzcami
– dajemy dobry przykład innym
Life Coach
Coach Biznesu i Kariery
